Organolog uzmanlar günümüzde kopuzu yer yüzündeki yaylı telli çalgıların atası olarak sayarlar. Bu müzik aleti birkaç Türk soylu halkın medeniyetinde karşımıza çıkmaktadır. Kopuzun tarihi ile müziği, Kazak Millî saz sanatına ilişkin VIII – ІХ. asırlarda Sır Derya  bölgesinde yaşamış olan Dede Korkut adıyla birlikte anılır. Bu iki telli yaylı müzik aletinin daha eski dönemlerde ortaya çıktığı konusundaki görüşlerden birini Elkey Margulan öne sürmektedir.

      Kazakistan’da kemancılar okulu 1930’lu yıllarda gelişmeye başlamıştır. Bu çalgıda professiyonel oynayan ilk Kazak Aytkeş Tolganbayev (1924-1995) Almatı Müzik Dram okulunda okumuştur. Daha eğitim aldığı dönemlerde geleceğinden umut vadeden ve büyük bir şahsiyet olacağını hissettiren genç telebeyi dinleyen meşhur müzisyen M. İ. Skvirskiy, onun hocası İ. A. Lessman’a: ‘‘İyosif, eğer bir şeyler engel olmazsa şu çocuk şöhrete kavuşacak ve dünyaya tanımal olacak’’ demiştir. Kazaklar, ‘‘Altını çıktığı yerden kazmak lazımdır’’ derler. Leningrad konservatuarının mezunu, yerli kemancılar okulunun kurucularından biri olan İ. A. Lessman, meşhur eğitimci, orkestra şefi, besteci L. S. Auer sınıfından mezun olmuştu.

Dönemimizin meşhur ses yorumcusu, Kazakistan’ın emektar sanatçısı Saule Canpeyisova, yaklaşık otuz yıldır geleneksel yorumlama sanatını yurdumuzda ve yurt dışında tanıtmakla uğraşmaktadır. Daha 1990 yıllarında halkımızın önemli şahsiyetleri onun hakkkında: ‘‘Kazak sahnesinin baş köşesinde yerini almaya layık yıldız, ustalığın en yüksek zirvelerine ulaşmış ses sanatçısı’’ gibi değerlendirmelerde bulunmuşlardır.

Көңілі жайланып, түрлі рольдер ойнап атағы шыға бастаған кезде Күләш (Ә.Уалжанова) жайдары, үнемі күлімсіреп жүретін, жұмсақ мінезді ол жақындарына «жүріңдер барып қыдырып қайтайық, сендерге сыйлық алып берейін» деп маңайындағыларға қамқорлық танытады.