Ақ жайық
|
|
Әннің созі
Ақ Жайық, асыл өзен, дария суым, Шертілер сенен бөлек бар ма сырым. Мен өстім толқыныңда аунап сенің, Жағаңда жатып тыңдап орман шуын.
Қайырмасы: Күміс өзен күмбірлеп, Сыр құясың жаныма. Сіңгендейсің бір-бірлеп, Туысымдай қаныма.
Жағаңда қалды біздің балалық шақ, Толқынмен ойнап өсті аударыспақ. Арман не, өмір-теңіз арнасына, Сарқылмай құя берсек саған ұқсап.
Қайырмасы: Туған өзен Ақ Жайық, Тербет бізді тағы да. Барып қайтсам, шіркін-ай, Сонау сәби шағыма.
|
Нотасы
|
Ақ жайық
|
|
Әннің созі
Көп болды Ақ Жайыққа бармағалы, Көп болды кәусарына қанбағалы. Көп болды жас сұлудың демін жұтып, Құрбымен қосылып ән салмағалы.
Қайырмасы: Гәккулі мекен, Аққулы мекен, Мен сені сағындым ғой, Ақ Жайығым!
Көп болды Ақ Жайыққа беттегелі, Көп болды атамекен жет дегелі. Көп болды айлы аспанның аясында Құрбыммен алтыбақан теппегелі.
Қайырмасы: Дүлдүлді мекен, Бұлбұлды мекен, Мен сені сағындым ғой, Ақ Жайығым!
Ақ Жайық, сенің орның ала бөтен. Таппадым теңеу іздеп далама тең. Өзіңе деген ыстық махаббатты Өзіммен бірге көрге ала кетем!
Қайырмасы: Ұранды мекен, Қыранды мекен, Мен сені сағындым ғой, Ақ Жайығым!
|
Нотасы
|
Айт келін
|
|
Әннің созі
Ақ бетіңді езгілеп, Бояй көрме, келіншек. Етегіңді кескілеп, Тонай берме, келіншек. Жуа сал деп еденді, Жорғалама, келіншек. Айналдырма енеңді, Қолбалаға, келіншек.
Қайырмасы: Ха-ла-ла-лау, айт келін, Ха-ла-ла-лау, тәйт келін. Айналдырма енеңді, Қолбалаға, келіншек.
Тайталасып еріңмен, Шарап жұтпа, келіншек. Дәм кетеді еріннен, Бола берсең көңілшек. Жалбаң қағып шалпылдап, Жайдақтама, келіншек. Жасы үлкеннің алдында, Тайраңдама, келіншек. Қайырмасы.
Айт, келін-ау, айт, келін! Айтатын сөз көп келін. Кейбір кесір әйелдің, Әдетінен қайт келін. Бұзылар деп сымбатың, Селтең қақпа, келіншек. Сәбиіңді жылатып, Сүттен қақпа, келіншек. Қайырмасы.
|
Нотасы
|
Айтшы, ақ еркем
|
|
Әннің созі
Жанында алтын арай арманы бар, Жан едім жарқыраған таңға құмар. Аңсары жас жүректің ауды саған, Мезгіл бар ма тынар, айтшы, ақ еркем!
Қайырмасы: Ай, жан қалқа, жан қалқа, Таң боп атшы маған, жан қалқа, Жадыратшы мені, жан қалқа!
Аңсайтын дос құшағын бірдей ашып, Жан едім жарқыраған гүлге ғашық. Күн күлкің, гүл құшағың, балдай ернің Болады кімге нәсіп, айтшы, ақ еркем! Қайырмасы.
Болғанда сіз бір аққу, мен бір сұңқар, Аққуға асығады жүрек тұлпар. Аруды айдындағы бір ілмей-ақ, Өтем бе болып іңкәр, айтшы, ақ еркем! Қайырмасы.
|
Нотасы
|
Ақ ерке
|
|
Әннің созі
Таң шолпаны табыстың қай күні маған, Жас құшағын жаздым да жайдым саған. Асқарлы асу Алатау жатыр әне, Сол асудай арман бол айрылмаған.
Қайырмасы: Айналайын, алтынайым, жан еркем, Күнім болшы, күліп шыққан таңертең. Ай, ай жан еркем, Көңілімдегі күйдей күтсін бар өлкем.
Жаз еркесі айдынның аққуындай, Қай күн әкеп берді екен бақты мұндай, Жанарында жарқ еткен жарқын өмір Жаңа ғана гүл атқан жастығымдай. Қайырмасы.
|
Нотасы
|
Ақ босаға
|
|
Әннің созі
Қыз аттаған, келін кеп, ақ босаға, Ақ босаға, мерейлі бақ босаға. Қасиетті халқымның дәстүріне, Куә боп ғасырлар жатты осы ара.
Қайырмасы: Пай-пай, шіркін, қазақтың келіндері-ай, Көл-дария секілді пейілдері-ай. «Абысын тату болса, ас көп» деген, Мақалдың айтылуы тегін бе еді.
Қариялар батасын береді екен, Бата деген ақ тілеу керек екен. Жақсы дәстүр, жақсы сөз, игі тілек, Ұрпақтарға жалғасып келеді екен.
Қайырмасы: Пай-пай, шіркін, қазақтың келіндері-ай, Көл дария секілді пейілдері-ай. Бір шаңырақ келінсіз көтерілмей, Бір кереге келінсіз керілмеді.
Татулықпен тамсантқан ауылымды, Ардақ тұтқан аға-іні, бауырымды. Ізеті мол қазақтың келіндері, Бағалаттың баршаға қадіріңді.
Қайырмасы: Пай-пай, шіркін, қазақтың келіндері-ай, Көл дария секілді пейілдері-ай. Сол келіндер арқасы, босағадан, Құда-жекжат іргесі сөгілмеді.
|
Нотасы
|
Аққу
|
|
Әннің созі
Шынықтырып топшысын дауылына, Қауырсынын қаратып жауыныңа, Аққу қайтып оралар айдынына!
Айлы түнде қатарын созып ұшып, Аңшылардың оғынан озып ұшып, Аққу қайтып оралар айдынына!
Туған жерге тойған жер жетеді ме?! Отансыздар опық жеп өтеді де! Аққу қайтып оралар айдынына!
|
Нотасы
|
Аққуым
|
|
Әннің созі
Аққуым аспанда емес, жерде менің, Үніне тоқсан түрлі тербелемін. Келгенде шын айтуға, сыр айтуға, Болып жүрген көктен алыс жер дегені.
Қайырмасы: Сен жырлайсың гәкку деп, Мен жырлаймын аққу деп. Саған ғана құмармын, Болса-дағы аққу көп.
Аққуым аспанда емес, жер бетінде, Сұлулық тұр тояттап көл бетінде. Сол болып түн ұйқымды төрт бөледі, Оятып таңда бұлбұл, жел де түнде. Қайырмасы.
Қайтейін, төзем-дағы мен дертіме, Тимесін аққуымның жел бетіне. Дауысын жүрегімнің естіп бірде, Әндетіп жүрсе болды жер бетінде! Қайырмасы.
|
Нотасы
|
Ақ мақта
|
|
Әннің созі
Жан едім көп сенімін, серт ақтаған, Сый алып келіп тұрмын ақ мақтадан. Менде бір ауылымның жұлдызымын, Сүйсіне өнеріме ел мақтаған.
Қайырмасы: Еңбегіңмен ер боп ақта, Еліміздің үмітін. Алтын мақта біздің жақта, Кел ауылға, жігітім!
Құрбыжан, қарай берме көп қадалып, Әзіл сөз сен жөнінде жүр таралып. Алыстан сығаламай ауылға кел, Теруге ақ мақтаны бір баралық. Қайырмасы.
Елімнің көңіліндей кең даламыз, Кел, біздің аулымызға қарсы аламыз. Толқыған ақ алтынның ортасында, Шырқатып мақта деген ән саламыз. Қайырмасы.
|
Нотасы
|
Ай-ау
|
|
Әннің созі
(Ғарифолла Құрманғалиевтің орындауынан)
Бұл жастық бастан бір-бір өтер деймін, Бал менен тәтті нәрсе шекер деймін. Көргенде ұлы тойда сергексініп, Ұзақшыл аттай жүйрік тепеңдеймін.
Жастық шақ өте шығар басымыздан, Бала едің әдеп көрген жасыңыздан. Он бес пен жиырманың арасында, Кетпейді келген құрбы қасыңыздан.
|
Нотасы
|
Айжан-ай
|
|
Әннің созі
Дарияның арғы жағы, бергі жағы, Жайқалған жағасында жапырағы. Жігіттің еш арманы болмас еді, Күлімдеп алдан шықса сүйген жары.
Қайырмасы: А-хау... Айжан-ай, Жас дәурен екі айналып келмес саған.
Дүниеде әркім жүрер кең болған соң, Ойнайды екі құрбы тең болған соң. Сырымды саған айтпай кімге айтамын, Сүйгенім, ғашық жарым сен болған соң. Қайырмасы.
|
Нотасы
|
Ақбақай
|
|
Әннің созі
Ат қайда Ақбақайдай шаппай желген, Қыз қайда құдашадай көзі күлген. Алыстан ат арытып келгенімде, Шақыртпай еш адамға өзі келген.
Қайырмасы: Ахау, сәулем-ай, өзі келген-ай, Ахау арман-ай.
Мыс та алтын, жез де алтын, алтын да алтын, Адамда сөз болмайды айтылмайтын. Сыртынан жүзін көріп қызыққанмен, Табылмас нағыз алтын жарқылдайтын. Қайырмасы.
|
Нотасы
|
Ақ ерке
|
|
Әннің созі
Ойыл қайда, Жем қайда, Сағыз қайда, Өткір қылыш, жүйрік ат жанға пайда. Ат сабылтып алыстан келгенімде, Қарсы алатын құрметпен сәулем қайда.
Қайырмасы: Ақерке, аман бол сен, Шыбыным, шыбыным, Ойналық кел, Шашбаулым, шашбаулым.
Тәтті сөзің көңілімді кетті басып, Айта алмадың тар жерде сырыңды ашып. Сені алтынға балаған құрбың едім, Қоштасайық бермен кел, құшақтасып. Қайырмасы.
|
Нотасы
|
Ақдариға
|
|
Әннің созі
Қолымда бір қамшым бар бүлдіргелі, Айтайын мен бір сөзді ілдіргелі. Орныңнан әрі отырған бермен отыр, Қолымда қармағым жоқ ілдіргелі-ай, Ақдариға ілдіргелі-ай.
Қолымда бір қамшым бар бунақтаған, Бәйгеден екі ат келер ойнақтаған. Жүрмісің есен-аман, беу қарағым, Көзіңнен айналайын жайнақтаған, Ақдариға ойнақтаған.
|
Нотасы
|
Ақ сұңқар
|
|
Әннің созі
Жебесі шын күмістен садағымның, Әдеті осылай ма еді базарлымның. Несіне сөйлер сөздің іркілейін, Тұсына кез келген соң ажарлымның.
Қайырмасы: Ақ сұңқар неге қонбайсың, Дариға-ау, жайған торға.
Қарағым, айналайын қасың керік, Мал болсаң алар едім бәсің беріп. Мен саған басыбайлы бол демеймін, Жүрсеңші азғантай күн қасыма еріп. Қайырмасы.
Құдаша, құрамын тор жолыңызға, Ақ құс боп қонар болсаң қолымызға. Ақ құстың бәрі бірдей бола бермес, Қонбасын құладан құс сорымызға. Қайырмасы.
|
Нотасы
|
Ақкербез
|
|
Әннің созі
Мінген атым астымда бұқпа қара, Ақ бетіңе шаң тисе ыққа қара. Деңгейінен аулыңның ән салайын, Танымасаң даусымды шық та қара.
Қайырмасы: Бетегелі белден боз, Уағдалы еді айтқан сөз. Айрылысар күн туды, Қош-есен бол айдай, Ақкербез, Ақкербез.
Сені ойласам жүрегім жанып барад, Отыра алмай екі аяқ талып барад. Бұл жалғанда қалайша шыдайын мен Екі көзің жаутаңдап қалып барад. Қайырмасы.
|
Нотасы
|
Ахау, Семей
|
|
Әннің созі
Аспанда ай болмаса адасады, Көңілді көтермесе кір басады.
Қайырмасы: Ахау, Семей! Тіл мен көмей, Басылмас жанған жүрек сәулем келмей.
Кеудесі жақсылардың алтын сандық, Сандықты кілт болмаса кім ашады! Қайырмасы.
Көшкенде жылқы айдаймын ақ табанмен, Болмайды жаман жақсы мақтағанмен. Қайырмасы.
Сүймесе несі қызық екі жастың, Күйеу боп босағаны аттағанмен?! Қайырмасы.
|
Нотасы
|